رد کردن سنگ کلیه عملی بسیار دردناک است به همین خاطر این کار می‌تواند فرد را خانه‌نشین کرده، هفته‌ی او را خراب کند و یا انجام کارهای عادی و روزمره را برای وی غیرممکن سازد. به‌طور قطع، شما می‌خواهید که علائم سنگ کلیه به سرعت از بین بروند چراکه این علائم دردناک بوده و باعث ناراحتی می‌شوند و البته، عدم درمان سنگ کلیه می‌تواند منجر به عارضه‌های جدی عملکردی در کلیه شود. در صورتی که به داشتن سنگ کلیه مشکوک هستید و علائمی چون درد و ادرار ضربان دار را تجربه می‌کنید، این مقاله چند مورد از بهترین روش‌های درمانی طبیعی سنگ کلیه را به شما معرفی می‌کند که از بازگشت این عارضه در آینده نیز جلوگیری می‌کنند.
رژیم غذایی برای درمان و پیشگیری از سنگ کلیه
مقدار کافی آب بنوشید
عدم مصرف کافی مایعات شما را در خطر بروز سنگ کلیه قرار می‌دهد به خصوص اگر زیاد ورزش می‌کنید، در آب و هوای گرم زندگی می‌کنید، مقادیر زیادی نوشیدنی‌های ادرارآور می‌نوشید و یا به‌طور کلی زیاد عرق می‌کنید. در صورتی که از یک رژیم غذایی با سدیم بالا استفاده می‌کنید، نوشیدن مقدار کافی آب و دیگر نوشیدنی‌ها مثل چای، آب گازدار و یا آب طعم دار شده می‌تواند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار باشد. با وجود اینکه مصرف مایعات با توجه به اندازه‌ی بدن، رژیم غذایی سنگ کلیه، موقعیت زندگی و میزان ورزش کردن متفاوت خواهد بود، سعی کنید به‌طور ایده آل در هر ساعت یک لیوان آب بنوشید.
از رژیم‌های غذایی غنی از مواد مغذی استفاده کنید
در صورتی که از یک رژیم غذایی سنگ کلیه نامناسب استفاده کنید (رژیم غذایی با مقدار کم مواد مغذی، الکترولیت، آنتی‌اکسیدان، کربوهیدرات، چربی‌های سالم و مقدار کافی پروتئین) خطر بروز سنگ کلیه در شما بیشتر خواهد بود. استفاده از یک رژیم غذایی بسیار شور یا دارای میزان زیاد پروتئین (بیش از مقدار موردنیاز شما) می‌تواند باعث افزایش میزان آمونیاک در ادرار شود. به منظور تنظیم pH بدن و متعادل کردن اسیدیته، بر روی غذاهای تازه تمرکز کنید. در زیر به برخی از بهترین غذاها برای جلوگیری از سنگ کلیه اشاره می‌کنیم:
سبزیجات و میوه‌های تازه
برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که افرادی که از رژیم‌های غذایی با میزان زیاد غذاهای گیاهی و میزان کم لبنیات و گوشت استفاده می‌کنند، نسبت به افرادی که مقادیر زیادی گوشت، غذاهای سدیم دار و محصولات لبنی می‌خورند کمتر به سنگ کلیه مبتلا می‌شوند. غذاهای تازه که عملکرد سالم کلیه را تحریک می‌کنند شامل موز، برگ‌های سبز (و آب سبزیجات تازه)، حبوبات و غلات جوانه زده، ماهی و پرندگان بزرگ شده در مزارع می‌باشد.
غذاهای غنی از ویتامین E
توت، روغن زیتون، بادام، آووکادو و کدوحلوایی ازجمله منابع ویتامین E آنتی‌اکسیدان هستند که به تعادل سطح اکسالات ها و دیگر سموم بدن کمک می‌کند و همچنین از آسیب دیدن غشاهای مخاطی جلوگیری کرده و درنتیجه خطر بروز سنگ کلیه را کاهش می‌دهد.
غذاهای قلیایی
ممکن است متناقض به نظر برسد ولی خوراکی‌های اسیدی که به تنظیم pH بدن کمک می‌کنند (مثل لیمو و سرکه‌ی سیب) می‌توانند به کلیه‌ها در رد کردن سنگ کمک کنند. مقداری از این خوراکی‌ها را با آب مخلوط کرده و یا به نوشیدنی خود به همراه عسل اضافه کنید.
غذاهای غنی از منیزیم و پتاسیم
مصرف مقادیر زیاد منیزیم و پتاسیم می‌تواند به متعادل کردن سطح کلسیم در بدن کمک کند بنابراین مصرف سبزیجات برگ دار سبز، کلم‌ها، صیفیجات، موز و آووکادو را در نظر بگیرید.
غلات جوانه زده
جوانه زدن غلات سبب می‌شود تا بدن راحت‌تر بتواند مواد مغذی آن‌ها را جذب کند.
غذاهایی که افراد مبتلا به سنگ کلیه باید از آن‌ها دوری کنند
غذاهای قندی و شیرین
شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند مصرف رژیم غذایی با قند بالا منجر به تشدید سنگ کلیه خواهد شد. حتماً مقدار مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین (مخصوصاً در صورت گازدار بودن نوشیدنی)، لبنیات و حتی میوه‌جات را محدود نگه دارید چراکه می‌توانند علائم شما را تشدید کنند.
غلات تصفیه شده‌ی عادی
اکثر محصولات غله‌ای (مثل محصولات آردی ازجمله غلات صبحانه، نان، شیرینی، کیک و غیره) به تشدید سنگ کلیه کمک می‌کنند چراکه سطح بالایی از مواد ضد تغذیه‌ای مثل فیتیک اسید دارند.
غذاهایی که به‌طور طبیعی مقدار زیادی اگزالیک اسید دارند
با وجود اینکه اکثر میوه‌ها و سبزیجات به‌طور طبیعی مقدار زیادی الکترولیت و مواد مغذی دارند، برخی از آن‌ها می‌توانند تجمع اگزالات در افراد مستعد سنگ کلیه را تشدید کنند مثل: اسفناج، ریواس، گوجه، چای سبز، بادمجان، چغندر، کرفس، کدو خورشتی، گریپ‌فروت و آب گریپ‌فروت، سیب‌زمینی شیرین، بادام‌زمینی، بادام، بلوبری، توت سیاه، توت‌فرنگی، جعفری و کاکائو.
گوشت‌های فراوری شده
گوشت‌های فراوری شده سبب می‌شوند تا بدن کلسیم دفع کرده و این به معنی رفتن بیشتر این ماده به سمت کلیه‌ها و تجمع آن به شکل سنگ کلیه می‌باشد.
غذاهای روی دار
برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که افرادی که روی مصرف می‌کنند (خوراکی‌هایی ازجمله تخمه‌ی کدو، بادام هندی، گوشت و اسفناج) در خطر بیشتری برای ابتلا به سنگ کلیه قرار دارند.
ویتامین C زیاد
با وجود اینکه ویتامین ث مزایای زیادی دارد، مقدار بیش از حد آن می‌تواند مشکلات کلیه را تشدید کند. تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف بیش از ۳ تا ۴ گرم از این ویتامین در روز (برای مثال مصرف بیش از حد مکمل‌های غذایی) می‌تواند مشکلات سنگ کلیه را تشدید کرده و تجمع اگزالات را افزایش دهد.
کافئین
گوارش این ماده دشوار بوده و آب بدن را تخلیه می‌کند درنتیجه موجب تشدید سنگ کلیه خواهد شد.
مکمل‌ها در مورد سنگ کلیه مفید هستند
در صورتی که به‌طور مکرر به سنگ کلیه دچار می‌شوید مکمل‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند برای شما مفید باشند ازجمله:
- منیزیم: دیگر مواد معدنی بدن را متعادل نگه داشته و از کمبود منیزیم یا عدم تعادل الکترولیت‌ها جلوگیری می‌کند. روزانه دو کپسول ۲۵۰ میلیگرمی از این مکمل را مصرف کنید.
- ویتامین‌های B: ویتامین‌های گروه B به کاهش کلسیم و اگزالات کمک کرده و از تجمع آن‌ها جلوگیری می‌کنند. روزانه از مکمل ویتامین B کمپلکس استفاده کنید مخصوصاً از نوعی مکمل که حداقل ۵۰ میلی‌گرم ویتامین B6 داشته باشد.
- مکمل‌های آنتی‌اکسیدان یا مولتی‌ویتامین دارای ویتامین E: این مکمل نیز برای کاهش التهاب و جلوگیری از تجمیع کلسیم و اگزالات مؤثر است. سعی کنید روزانه حداقل ۴۰۰ IU ویتامین E مصرف کنید.
- عصاره‌ی زرشک: این ماده خطر بروز عفونت‌های مجاری ادراری را کاهش داده و سطح کلسیم را متعادل می‌سازد. روزانه دو دوز ۴۰۰ میلی‌گرم آن را مصرف کنید.
- ژله یا عصاره‌ی آلوئه ورا: از تبلور مواد معدنی در مجاری ادراری جلوگیری می‌کند. روزانه یک چهارم فنجان آن را مصرف کنید.
- چربی‌های ضروری: برخی از چربی‌های ضروری به بدن کمک می‌کنند تا سموم خود ازجمله فلزات سنگین را دفع کند و به مواد معدنی دسترسی پیدا کند ازجمله لیمو، پرتقال، لیموترش و یا روغن ضروری گل بی‌مرگ. روغن لیموترش را یا به‌صورت خوراکی (اضافه کردن دو قطره روغن ۱۰۰ درصد خالص به آب، دو بار در روز) و یا به‌صورت موضعی (مخلوط کردن چند قطره از آن با روغن دیگر مثل روغن نارگیل) با ماساژ دادن بر روی پایین شکم (دو بار در روز) استفاده کنید. روغن گل بی‌مرگ تنها باید به‌صورت موضعی استفاده شود و خوراکی نیست.
مورد دیگری که باید از آن پرهیز کرد، استفاده از مکمل‌های کلسیم یا داروهای ضد اسید است چراکه این مواد می‌توانند اوضاع را وخیم‌تر کنند. تصور می‌شود که غذاهای غنی از کلسیم الزاماً به تشدید مشکلات مربوط به سنگ کلیه کمک نمی‌کنند ولی کلسیم موجود در مکمل‌های غذایی می‌تواند منجر به تشدید عارضه شود. بهتر است کلسیم را به‌طور طبیعی از غذاها دریافت کنید (مثل لبنیات خام، ماست، کفیر، حبوبات و سبزیجات برگ دار) و یا در صورت نگرانی از سطح کلسیم بدن خود، در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
به‌طور منظم ورزش کنید
ورزش کردن، مخصوصاً ورزش‌های وزنه‌برداری و تمرینات تقویتی به منظور تقویت استحکام استخوان‌ها و جلوگیری از تخریب بافت‌های اسکلتی گزینه‌ی مناسبی خواهد بود. داشتن سبک زندگی بی تحرک باعث می‌شود تا استخوان‌ها کلسیم آزاد کرده و انتقال این کلسیم از طریق خون به کلیه‌ها باعث افزایش خطر تجمع آن می‌شود. روزانه مقدار بیشتری ورزش کنید. برای مثال تا محل کار خود راه بروید، بر روی یک توپ یوگا بنشینید و یا به هنگام پخش آگهی از تلویزیون چند تمرین اسکوات انجام دهید.